چه دهه شصتی باشیم، یا دهه هفتادی یا کمسنوسالتر از اینها باشیم، حتما کلاه قرمزی و پسرخاله را میشناسیم. شخصیتهای عروسکی محبوبی که از دل یک سینمایی درآمدند و با برنامههای تلویزیونی در دل نسلهای جدیدتر جا خوش کردند. در این پست، به مناسبت روز جهانی حمید جبلی عزیز، میخواهیم با یکی از خالقین این برنامه بیشتر آشنا بشویم، با حمید جبلی نازنین که صداپیشهی پسرخاله است و در یکی از مهمترین خاطرات کودکی سهم بسیاری داشته است. با ما همراه باشید و زندگینامه حمید جبلی را به روایت اپلیکیشن داستان صوتی آی قصه و به قلم فاطمه فرهاد بخوانید.

سطرهای اول زندگینامه حمید جبلی ، خالق پسرخاله و کلاه قرمزی
حمید جبلی بدون شک اسطوره است. اسطورهای که کودکی ما را ساخت، ما را با دنیای کلاه قرمزی آشنا کرد و به پسرخاله با صدای بهیادماندنیاش جان بخشید. یک جورهایی ما همه مدیون حمید جبلی هستیم، و البته مدیون ایرج طهماسب. اگر بخواهیم یک بیوگرافی کوتاه از حمیدخان بگوییم که در تمام صفحات دیگر هم پیدا میشود باید بگوییم که او در سال ۱۳۳۷ به دنیا آمد. در عشرتآباد، خواهر بزرگترش از دنیا رفته و برادرش پزشک است.
نکتهی قابل ذکر زندگینامه حمید جبلی این است که از همان نوجوانی با ایرج طهماسب آشنا شده و با هم به کانون رفتهاند. در سن ۱۴ سالگی در سال ۱۳۵۱. او چند سال بعد یعنی سال ۱۳۵۹ با سریال آدینه به تلویزیون راه پیدا کرد و چه سعادتی برای تلویزیون بود.
جبلی، یکی از سازندگان کودکی دهه شصتیها

ما دهه شصتیها که حالا اکثرا پدر و مادر شدهایم کودکیمان را مدیون حمید جبلی هستیم، بدون حمید خان نه کلاه قرمزی وجود داشت نه پسرخاله و نه پسرک خجالتی محله برو بیا و نه کپل بانمک و جذاب. اگر از زندگینامه حمید جبلی کمتر میدانیم به این دلیل نیست که او گوشهگیر است و یا خجالتی، بلکه فقط به این دلیل است که او به حواشی علاقه ندارد و به همین خاطر است که خیلی از ما فقط او را به عنوان کارگردان، بازیگر و دوبلور میشناسیم. اما حمید جبلی عکاس قهاری است و چند نمایشنامه فوقالعاده نیز در کارنامهاش دارد. اکثر ما حمید کارگردان را با خواب سفید میشناسیم اما او کارگردان فیلم پسر مریم نیز بودهاست.
بیماری لاعلاج حمید جبلی
زندگینامه حمید جبلی متفاوتتر میشد اگر او نوشتههایش را هم چاپ میکرد. هرچند او خیلی تمایلی به چاپ نوشتههایش نداشته، اما سرگذشت نمایشنامه دوستان بامحبت متفاوت بود. ماجرا از یک دروغ مصلحتی شروع شد، دروغی که محمد ژیان به برادرش رضا ژیان گفت تا او را به ایران بکشاند، “حمید بیماری لاعلاج دارد”. رضا که به ایران آمد یک نسخه از فیلم پسران آفتاب نیل سایمون را به حمید داد و از او خواست که به اصطلاح ایرانیزهاش کند. اما ایرانیزه کردن حمید فرق داشت. او فیلم را ندید و فیلمنامه را نخواند، بلکه فقط چکیدهاش را شنید و بعد دوستان بامحبت زاده شد. این نمایشنامه تاثیرگذار و جذاب که خیلی از تئاتریهای قدیم را به گریه انداخت، با بازی لیلی رشیدی، اکبر عبدی و خود حمید جبلی، در شهریور ۱۳۹۵ به روی صحنه رفت.
تابوشکنی به شیوه جبلی
حمید جبلی به گفته خودش از هفت سالگی یا به عبارتی پیش از آنکه به دبستان برود عاشق کار کودک بود. و به همین خاطر هم خودش را به دردسر نینداخت تا در دنیایی که مدرکگرایی رو به افول است مدرکی برای خود دست و پا کند و بعد کاری که میخواهد را دنبال کند. جبلی از همان ۱۴ سالگی علاقهاش را زندگی کرد و بعد از گرفتن دیپلم دست از تحصیل کشید.
حمید جبلی شصتساله از حمید کوچولو مینویسد

«پیش خودمان باشد، بیشتر این قصهها واقعی است. شاید نتوانسته باشم چنان که باید، غمها و شادیهای آن دوران را بیان کنم اما غصه خراب شدن ماشین قرمز اسباببازیام از ناراحتی امروزم برای یک ماشین واقعی بیشتر بود و یک ریالیهایی که جیبم را قلمبه میکرد، شادیاش خیلی بیشتر از حساب بانکی امروز بود.»
نوشته بالا، توضیحات پشت جلد کتاب خاطرات آقای نویسنده، کارگردان، بازیگر، دوبلور و عکاس است که به تازگی توسط انتشارات پریان منتشر شدهاست. در این کتاب جناب بازیگر و نویسنده ما را به خلوت راه داده و شخصیتهای نوستالژیک و درجه یک خاکستری رنگی را برایمان ساخته تا هم با دنیای پسرکی که بوده آشنا شویم و هم لذت ببریم. برای آشنایی بیشتر با زندگینامه حمید جبلی، حتما این کتاب را با عنوان «پسربچهی شصت ساله» بخوانید.
نکتهی اضافه در زندگینامه حمید جبلی
برای گفتن از زندگینامه حمید جبلی نمیدانیم از لیست فیلمهای بلندبالایی که بازی کرده بگوییم یا از جوایزی که برنده شده و یا از اینکه از تولد خوشش نمیآید و عاشق طبیعت است؟ یا شاید بهتر است از این بگوییم که با معتمد آریا و طهماسب بزرگ شدند و برای کودکان این مرز و بوم خاطرهسازی کردند؟ از اینکه خود معتمدآریا میگوید که سایز کفششان با هم تغییر کرد و از رفاقتی بگوییم که از ۱۴ سالگی شروع شد و دیگر به پایان نرسید؟
یا شاید بهتر است از دلتنگیمان برای کلاهقرمزی بگوییم دلتنگیمان برای پسرخاله و هر وقت کلاه بافتنی ساده تیرهرنگ دیدیم سرمان کنیم و زیر لب بگوییم «نون بگیرم؟ نفت بگیرم؟». بعد دلمان پر بکشد برای دربان صدا و سیما و برای گل کلاه قرمزی و برای آقای رارنده که قرار است بزند توی دنده و برای بار معلوم نیست چندم «کلاه قرمزی و پسرخاله» را پخش کنیم و این بار همراه با کودکانمان آن را ببینیم و بخندیم و گریه کنیم.
روز جهانی حمید جبلی
تیم پژوهشی و آموزشی اپلیکیشن آی قصه، روز تولد این هرمند را بهعنوان روز جهانی حمید جبلی نامگذاری کرده تا بهانهای برای قدردانی از لحظات خوشی که این هنرمند برایمان ساخته، داشته باشیم. روز جهانی که حمید جبلی با نگاه حلاقانه، طنزهای دلنشین، صدای جاودانه و هنر بیبدیل و ماندگارش برای کودکان دیروز و امروز ساخته است، بر همه مبارک.
در ادامه ویدئوی تبریک آیقصه را میتوانید ببینید.
پیشنهاد میکنیم زندگینامه مرضیه برومند را هم در یادداشت «روایتگر شیرینِ تلخیهای زندگی» بخوانید.