صحبت با کودکان در مورد نژادپرستی کار آسانی نیست. برخی والدین نگران آن هستند که فرزندان خود را در سنین خیلی پایین در معرض مسائلی چون تبعیض و نژادپرستی قرار دهند. برخی دیگر هم از حرف زدن در مورد موضوعی که خودشان هم درک درستی از آن ندارند یا حس بدی به آنها می‌دهد، طفره می‌روند. اما دیگر والدین، مخصوصا آن‌هایی که خودشان تجربه نژادپرستی را دارند، هیچ انتخاب دیگری نداشته و مجبورند با بچه‌های خود در این مورد حرف بزنند.
گفتگو در مورد تبعیض و نژادپرستی برای هر خانواده متفاوت است. اگرچه هیچ رویکرد جامع و یکسانی در اینباره وجود ندارد، اما پاسخ علمی آن روشن است: هرچه والدین زودتر در این مورد با فرزندان خود صحبت کنند، بهتر است.
این مقاله توسط Unicef و در جهت مبارزه با نژادپرستی منتشر شده است. مجله کودک، گروه پژوهشی و آموزشی آی قصه این مطلب را در دو بخش ترجمه کرده است.
نوزادان از همان 6 ماهگی متوجه تفاوتهای جسمی خود با دیگران از جمله رنگ پوستشان می‌شوند. مطالعات نشان داده است که بچه‌ها در سن 5 سالگی نشانه‌هایی از سوگیری نژادی را نشان می‌دهند مثلا با یک گروه نژادی خاص، رفتاری بهتر و مناسبتر از دیگر گروه‌ها دارند. با نادیده گرفتن یا اجتناب از انجام این گفتگو از فرزندان خود محافظت نمی‌کنید بلکه آنها را در معرض تعصبات و سوگیری‌های نژادی که در همه جا دیده می‌شود قرار می‌دهید. کودکانی که با رفتارهای نژادپرستانه مواجه می‌گردند، احساس گم‌گشتگی کرده و در عین حال از خود می‌پرسند چرا مردم با آنها به این شکل رفتار می‌کنند که این هم به نوبه خود در درازمدت، روی روند رشد و تحول و سلامت آنها تاثیر خواهد گذاشت.
سکوت کردن در برابر این موضوع نمی‌تواند یکی از گزینه‌های انتخابی شما باشد
چطور با فرزند خود در مورد نژادپرستی صحبت کنید
نحوه درک بچه‌ها از دنیای اطرافشان، همگام با رشد و تحول آنها تغییر کرده و تکامل پیدا می‌کند، اما هیچ وقت برای صحبت کردن با آنها در مورد برابری و نژادپرستی دیر نیست. در اینجا، چندین روش مناسب جهت شروع این گفتگو با توجه به سن کودک و توضیح اینکه چرا نژادپرستی همیشه کار اشتباهی است آمده است:
بچه‌های زیر 5 سال
در این سن، کودکان متوجه تفاوتهای ظاهری بین مردمی که دوروبر خود می‌بینند شده و به آن اشاره می‌کنند. در اینجا شما به عنوان والدین کودک این فرصت را خواهید یافت تا پایه و اساس جهان‌بینی فرزندتان را بنا کنید. از زبانی استفاده کنید که مناسب سنشان باشد و برایشان قابل فهم باشد.
- تفاوتهای نژادی را شناسایی کرده و از آنها تجلیل کنید. اگر فرزندتان در مورد رنگ پوست کسی از شما سوال کرد، می‌توانید از این فرصت بهره گرفته و به آنها بگویید که بله، مردم ظاهر متفاوتی با هم دارند ولی در عین حال، به چیزهایی که بین همه آنها مشترک است نیز اشاره نمایید. مثلا به او بگویید، “ما همه انسان هستیم، ولی هر یک از ما موجودی متفاوت و منحصربفرد است، واقعا این فوق‌العاده نیست!”
- پذیرا باشید. این مساله را برایشان روشن کنید که همیشه پذیرای سوالاتشان هستید و آنها را ترغیب کنید هر وقت سوالی داشتند نزد شما بیایند. چنانچه فرزندانتان به تفاوتهای ظاهری بین مردم اشاره کردند – که در اغلب موارد، بچه‌های خردسال از سر کنجکاوی این کار را می‌کنند – سعی نکنید آنها را ساکت کنید چرا که کم‌کم به این باور خواهند رسید که حرف زدن در اینباره نوعی تابو و هنجارشکنی است.
- از واژه انصاف استفاده کنید. اغلب بچه‌ها در سن 5 سالگی، مفهوم انصاف را به خوبی درک می‌کنند. از نژادپرستی به عنوان پدیده‌ای غیرمنصفانه و غیرقابل قبول صحبت کنید و اینکه به همین دلیل ما باید با هم تلاش کنیم تا اوضاع و شرایط فعلی را بهتر کنیم.
نداشتن همه جواب‌ها هیچ ایرادی ندارد.
در این مقاله سعی کردیم از نژادپرستی کودکان و صحبت درباره این موضوع مهم با کودکان بگوییم، امیدواریم برای شما مفید بوده باشد. برای خواندن مطالب به روز فرزندپروری مجله کودک، تیم آموزشی و پژوهشی آی قصه را دنبال کنید.
