آی قصه: قبلا برایتان از کارتون استودیو گفتهایم. همان استودیوی انیمیشنسازی که هدف خود را ترویج افسانهها و فولکلورهای قدیمی میداند و آثاری چون گرگگردانها و آواز دریا را در کارنامه خود دارد. انیمیشن کودکانه نان آور یا بهعبارتی bread winner یکی دیگر از آثار همین استودیو است که از قضا در سال ۲۰۱۸ تنها اثر غیر آمریکایی بوده که نامزد دریافت اسکار بهترین انیمیشن سال شدهاست. معرفی این انیمیشن کودکانه را به قلم فاطمه فرهاد بخوانید.

دختری که مجبور است دختر نباشد
انیمیشن کودکانه نان آور داستان پروانه دخترکی افغان است که پدر معلمش در چنگال طالبان اسیر شده و حالا او، دخترکی 11 ساله، تنها نانآور خانه است. نانآوری که طبق مقررات ظالمانه طالبان نباید مونث باشد. پروانه برای اینکه بتواند به گذران زندگی خانوادهاش کمک کند باید وانمود کند که دختر نیست. دخترکی که هنوز زنانگی کاملی ندارد و باید در نقش پسرکی یازده ساله فرو رفته تا نامآور مادر و خواهران بزرگترش باشد. و اما این تمام ماجرا نیست. ماجرا از آنجا اوج میگیرد که پروانه دخترکی دیگر آشنا میشود که او نیز مثل خودش مجبور است دختر نباشد.
قصه در قصه
یکی از تکنیکهای قصهگویی بکار رفته در انیمیشن کودکانه نان آور ، “قصه در قصه” است. در این تکنیک که استفاده از آن به افسانه هزار و یک شب برمیگردد ما شاهد داستانی قدیمی و کهن هستیم که در طی پیشبرد قصه اصلی تعریف میشود و از لحاظ معنایی و نمادین پیوندی ناگسستنی با پیرنگ اصلی دارد.
انیمیشن کودکانه ای که تلخ است اما سیاهنمایی نمیکند
“نان آور” انیمیشن محترمی است. کارگردان همه فن حریف و با استعداد آن، نورا تیومی، تمام تلاشش را بهکار بسته تا افغانستان زیبا را همانگونه که هست نشان داد. با مردمی خونگرم و مهربان و قابل احترام که در چنگال قدرتی ظالم اسیرند. مردمانی که نه احمق هستند و نه لایق ظلم. و شاید این بهترین و مهمترین خصوصیت این انیمیشن است که آن را برای کودکان همسن پروانه و بالاتر مناسب میکند.
چرا باید انیمیشن کودکانه نان آور را ببینیم؟
انیمیشن کودکانه نان آور قصه غصه نیست! مثل فیلمها و انیمیشنهای جایزه بگیر جهان سومی نیست که بخواهد با سیاهنمایی و گلدرشت نشان دادن درد از شما اشک و آه بگیرد. نانآور قصه قهرمان زنی است در دنیای امروزی در جهان سوم. پروانه در حقیقت مثل “مولان” است. با این تفاوت که برعکس مولان، پروانه برای نان میجنگد. درست است که باید کودکان کمسن و سال را از گزند اخبار ناگوار در امان بداریم اما از آنطرف برای کودکان 11 سال به بالا که در معرض اخبار نه فقط از سمت والدین و محیط خانه هستند، تماشای انیمیشنهای اینچنینی که به گسترش جهانبینی و دانایی آنها کمک می کند، با نظارت والدین از اوجب واجبات است.
فرصتی برای بحث و گفتوگو
در مورد تفاوت فانتزی و خیال با نوجوان خود صحبت کنید و از او بپرسید که چگونه هر دوی این مفاهیم در انیمیشن کودکانه نان آور به نمایش گذاشته شدهاست؟
نقاط قوت شخصیت پروانه که در انیمیشن به آن اشاره شده چیست؟ و این خصوصیات به پروانه در نانآور بودن چه کمکی میکند؟
پیام و درونمایه انیمیشن “نانآور” در مورد زنان و حق و حقوق آنها چیست؟
افغانستانی که در “نانآور” به تصویر کشیده شدهاست چگونه است؟
انیمیشن کودکانه نان آور در یک نگاه
پیام مثبت: تاثیر قصهگویی و ادبیات کهن بر شکلگیری شخصیت کودک، آشنایی با زندگی زنان د ر افغانستان، اهمیت استحکام روابط خانوادگی و به تصویر کشیدن نقش زنان در جامعه
قهرمان به عنوان الگو: پروانه قوی و کنجکاو و با ذکاوت است. پدرش مردی است که برای آموزش و دانایی میجنگد و به دخترکش در مورد قصهها میگوید.
خشونت: انیمیشن کودکانه نان آور به دلیل داشتن صحنههایی چون هجوم طالبان و همچنین استرس و تنش موجود در برخی صحنهها مناسب کودکان زیر 11 سال نیست.
معرفی انیمیشن کودکانه نان آور را فاطمه فرهاد برایمان نوشته بود. تیم پژوهشی و آموزشی اپلیکیشن قصه های کودکانه آی قصه هر هفته یک انیمیشن عالی برای تماشا با کودکان پیشنهاد میکند. این مطالب را میتوانید در بخش پیشنهاد انیمیشن دنبال کنید.
ضمنا معرفی این هفته به مک مقالاتی در سایتهای CommonSenseMedia و IMDB تهیه شده بود.