هفتهنامه «شنبه» که نشریه تخصصی حوزه استارتآپهاست، در شماره ۲۱۶ خود پروندهای در مورد تولید محتوای اختصاصی کار کرده است. این نشریه به همین منظور به سراغ چهار استارتآپ آیقصه، دیوار، طاقچه و گهواره رفته است و از مدیران آنها دربارهی اهمیت تولید محتوا پرسیده است.
در ادامه گفتگوی امین نوبهار، مدیر اجرایی آیقصه، را با هفتهنامه شنبه دربارهی خط تولید قصهها در آیقصه بخوانید. نوبهار در این مصاحبه شیوهی تولید قصهها را توضیح داده است و استانداردهایی که تیم آیقصه در قصههایش لحاظ میکند را تعریف کرده است.

چرا محتوای اختصاصی اهمیت دارد و اینکه ترند تولید محتوا توسط کسب و کارها به چه سمت و سویی میرود؟
خب امروزه محتوا حرف اول فروش را میزند. بازارها دارند براین اساس شکل تازهای میگیرند. اما در حوزهی کاری ما نباید فراموش کنیم که کودک و جهانِ کودک فروشی نیست. پس تولید محتوا برای کودک را به راحتی با تولید محتوا برای بزرگسال نمیتوان مقایسه کرد و مقتضیات و حساسیتهای خودش را دارد.
آی قصه برای انتخاب محصولات خود چه الگوریتمی دارد؟
قصهی شکلگیری آیقصه این است که یک پدر احساس میکند به اندازهی کافی قصه برای کودکش وجود ندارد. امید با پوریا موضوع را در میان میگذارد و با سرمایهگذاری مشترک آنان کمکم این تیم شکل ميگیرد که حالا ما به آن میگوییم آیقصه. هنوز هم همین است! یعنی مساله تولید قصه جدید و سرگرمکننده برای کودکان است؛ الگوریتم اصلی تولید محتوا در آی قصه این است که بر اساس نیاز کودکان شکل گرفته است.
تولید محتوا در حوزه کودک کار آسانی نیست و به استعداد و شناخت خاصی نیاز دارد. چطور توانستهاید مسیر تولید این محتوا را بسازید؟ در حقیقت می خواهم بدانم برای تولید محتوا در حوزه کودک، چه عواملی را در نظر می گیرید؟
امروز تولید قصه در آی قصه یک چرخه تولید پیدا کرده که به نظر کار را ساده کرده اما کماکان تولید قصه و داستان و کیفیت آن برای ما مهم است و هر چه بزرگتر میشویم این اهمیت هم بیشتر میشود. قبلا این پروسه یعنی نوشتن و در مرحله بعد بررسی و سردبیری قصههای رسیده توسط یک نفر، یعنی پوریا عالمی، انجام میشد ولی امروز یک هیات تحریره، یک دبیر داخلی، یک دستیار اجرایی، و یک شورای سه نفره کارها را بررسی و آمایش میکنند. در آیقصه عمدهی قصهها تالیفی و تولیدی هستند و نویسندگان مختلف آنها را نوشتهاند و در یک خط تولید قصهگویی و تصویرسازی شدهاند.
این مسیر ابتدا دشوارتر بود اما حالا بعد از دوسال روال آن ایجاد شده است. هر نویسندهی علاقهمندی میتواند قصههایش را برای تحریریه آیقصه ارسال کند و ما پس از بررسی، در صورت تایید اولیه، براساس چهارچوبی که برای آیقصه درنظر گرفته شده است، قصه را ویراستاری میکنیم و سپس قصهگویی آن انجام میشود. در قصههای تولیدی موضوع اصلی سرگرمکنندگی کودک است به همین دلیل قصهها در اپلیکیشن آی قصه، خیلی آموزشی و پندآموز نمیشوند و شاید به همین دلیل بچهها ما را دوست دارند.
اولویت آیقصه سرگرمکنندگی است و ما به دنبال این هستیم که کودک را با قصه همراه کنیم. اگر این اتفاق بیافتد آنوقت میشود مسائل مختلف روانشناسی، آموزشی، فلسفی و… را به کودک از طریق سرگرمی انتقال داد. برای همین هم هست که نوشتن در آیقصه محدودیت موضوعی خاصی ندارد و جذابیت قصه مهمتر است. بعد از نوشتهشدن قصه اما یک معیارهایی وجود دارد که قصهها را با آنها تطبیق میدهیم. مثلا اینکه قصه نباید جنسیتگرایی، سنگرایی و یا هرگرایش دیگری که از ذهن کودک خارج است، داشته باشد. تمام تلاش ما این است که ذهن کودک فارغ از مسائل و مرزبندیهای بزرگسالان رشد کند.
تا امروز چه میزان محتوا و در چه مدیایی تولید کرده اید؟
عمدهی تمرکز آیقصه بر تولید قصهی صوتی است. قصههای صوتی تکقسمتی و یا سریالی که شاید مشهورترین آنها قصهی شهر آیقصه باشد. این قصهها در ابتدای فعالیت آيقصه در پلتفرمهای پادگیر به صورت رایگان منتشر میشدند. اما از حدود یکسال پیش ما اپلیکیشن اختصاصی آیقصه را راهاندازی کردیم که مخاطبان کودک، قصههای مدنظرشان را به صورت اختصاصی و دور از فضای تبلیغمحور و جورواجور بزرگسالان دنبال کنند. تاکنون در این اپلیکیشن چند صد قصهی تالیفی تکاپیزودی و سریالی و پادکست منتشر شده است. علاوه بر این ۷ عنوان کتاب چاپی منتشر کردیم که هماینک در چاپخانه برای چاپ جدید هستند. از طرفی با استقبالی که از آی قصه از سوی مخاطبان شد و با توجه به دغدغههای اصلی بنیانگذاران این مجموعه، به تازگی سایت مجله کودک افتتاح شده که واحد پژوهشی آی قصه است و نشستهای تخصصی به زبان ساده با عنوان شصتنشست تهیه میکند.
از طرفی اخیرا تولید ویدیوهای اختصاصی کودکان و نوجوانان را نیز شروع کردهایم و طبقه جدید تولید محتوا برای ویاودی و دیویدی را در آینده در آی قصه مشاهده خواهید کرد.
چقدر از منابع شما فارسی است و چقدر غیر فارسی؟
چیزی که تا امروز آیقصه در اختیار مخاطبان خود قرارداده، صددرصد تالیفی و حاصل کار گروه مولفان آیقصه است. به همین دلیل و به دلیل اهمیت اشاعه زبان فارسی در آی قصه، این مجموعه دانش بنیان اعلام شده است. با این وجود از آیقصه به تولید آثار ترجمه سالم و سرگرمکننده برای کودک نیز میاندیشد.
جامعه فارسی زبان به ایران محدود نمی شود. هم همسایگان فارسی زبان داریم و هم ایرانیان (و فارسی زبانانی) در کشورهای دیگر. آیا برنامه ای برای آنها داشته اید یا خواهید داشت؟
بله! طبیعتا جمعیت ایرانیان ساکن خارج از کشور و جمعیت دیگر کشورهای فارسیزبان به عنوان مخاطب بالقوهی آیقصه از ابتدا مدنظر بودهاند و هدفمان این است که بتوانیم برای همهی این خانوادهها محتوای قابل ارائه داشته باشیم. جالب است که بدانید نخستین رویداد حضوری آیقصه، دو سال پیش در اصفهان برای کودکان افغانستان ساکن ایران برگزار شد. رویدادی با موضوع لالایی مادران افغانستان که استقبال خوبی هم از آن شد. اما متاسفانه این سری رویدادها به دلیل کرونا نتوانست ادامه پیدا کند. سال گذشته هم در یک رویداد سالانه فارغالتحصیلان فارسیزبان دانشگاه استنفورد مجموعه آیقصه را برگزیده اعلام کردند.
تعاملتان با دیگر نهادهای حوزه کودک و نوجوان (مانند کانون پرورش فکری) به چه صورت است؟
رویکرد ما این است که تاحد امکان با دیگر گروهها همکاری کنیم. خوشبختانه در این مسیر هم از مشورتهای فعالان این حوزه استفاده کردهایم و هم تعاملهای خوبی داشتهایم و چندین رویداد با همکاری گروههای دغدغهمند در حوزه کودک برگزار کردهایم.
اکنون آیقصه به سوددهی رسیده؟
هر چند سوددهی عامل مهمی در سرنوشت یک کسب و کار است اما امروز با رشدی که آی قصه داشته، سرمایه اجتماعی آن مهمترین دستاوردی است که به آن افتخار میکند.
چقدر بازخوردهای کاربران به کار شما در تولید محتوا کمک می کند و به طور کلی چقدر این بازخوردها را در نظر می گیرید؟
تفاوت کار ما با دیگر کارها این است که ما دو مخاطب داریم. یکی والدین که کاربران مستقیم آیقصه هستند و نقد و نظرهایشان در کیفیت محصول موثر است. یکی هم کودکانی هستند که قصهها را میشنوند و با آنها زندگی میکنند و بعد به ما بازخورد میدهند. این بخش هم خیلی شیرین است و هم خیلی حساس. هرروز کودکانی با ما تماس میگیرند و میگویند مثلا چرا شخصیت دایناماینا که یک دایناسور است به شخصیت هاپهاپ آن حرف را زد. این تماسها مدام به ما این مهم را گوشزد میکند که مخاطب خیلی حساسی داریم و اینطور هم نیست که نفهمد و هر چیزی را بپذیرد. اتفاقا خیلی حسابشده کار را دنبال میکنند و مطالبهگری خودشان را دارند. مجموع نظرات این دو گروه مخاطبان (والدین و کودکان) است که محصول نهایی ما، یعنی قصهها را شکل میدهند.
آیا برنامه ای دارد که از کاربرانتان (به طور خاص کودکان) در تولید محتوای اختصاصی کمک بگیرید؟
بله! در بخش قصهگویی آیقصه با نام «آیقصه شما» کودکان میتوانند مشارکت کنند و قصه برایمان تعریف کنند. این بخش را من زمانی که مسوولیت ارتباط با مخاطبین را بر عهده داشتم به پوریا پیشنهاد دادم چون مخاطبان زیادی دوست داشتند با ما همکاری کنند. این قصهها پس از ویرایش در صورت صلاحدید تحریریه در اپلیکیشن قرار میگیرد. چند پادکست با کودکان هم داشتهایم. همچنین یک بخش ویدیویی هم اخیرا در آیقصه باز شده به نام «میخوای چیکاره بشی؟». این مجموعه در واقع گفتگوی دختری به نام نیکی است که کنجکاوانه با آدمهایی از شغلهای مختلف مصاحبه میکند و دربارهی کارشان پرسشهایی مطرح میکند.
چه تصویری از آینده آی قصه دارید؟
آی قصه را یک شهر واقعی ببینید که یک روز بچهها میتوانند توی آن زندگی کنند! شهری پر از قصه صوتی، برنامه کودک، اسباب بازی، کتاب، سرگرمی و هزارتا چیز دیگر!